Józef Gucwa (ur. 20 grudnia 1923 w Kąclowej, zm. 8 marca 2004 w Tarnowie) - polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy diecezji tarnowskiej.Pochodził z rodziny rolniczej. Był żołnierzem ZWZ i AK, współorganizatorem oddziału partyzanckiego AK "Świerka-Kmicica" (wchodzącego w skład III Batalionu I Pułku Strzelców Podhalańskich). W latach 1944-1948 studiował w Wyższym Seminarium Duchownym w Tarnowie, następnie na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, który ukończył w 1950 z dyplomem magistra teologii. 20 czerwca 1948 przyjął święcenia kapłańskie w Tarnowie (z rąk bp. Jana Stepy).Po studiach podjął pracę duszpasterską. Był wikariuszem w Kolbuszowej (1948-1952), wikariuszem w parafii św. Małgorzaty w Nowym Sączu (1952-1969). W Nowym Sączu pełnił także funkcję rektora kościoła św. Kazimierza oraz był katechetą w szkołach średnich. W latach 1955-1969 delegat biskupa ds. klasztoru sióstr klarysek w Starym Sączu; w tarnowskiej Kapitule Katedralnej zajmował stanowiska archidiakona i dziekana. 23 grudnia 1968 został mianowany biskupem pomocniczym diecezji tarnowskiej, jednocześnie biskupem tytularnym Vaga. Otrzymał sakrę biskupią w Nowym Sączu 26 stycznia 1969 z rąk bp. Jerzego Ablewicza. Sprawował w diecezji również funkcję wikariusza generalnego; ponadto przewodniczył Diecezjalnej Radzie Ekonomicznej, Radzie ds. Sztuki Kościelnej oraz sprawował opiekę nad Wydziałem Duszpasterstwa Rodzin i Caritas diecezji tarnowskiej. W latach 1970-1990 przewodniczący Wydziału Administracji Ogólnej Kurii Diecezjalnej. Nadzorował sprawy budowlane w diecezji, opiekował się Domem Samotnej Matki w Tarnowie. Od 29 czerwca 1997 roku do 24 stycznia 1998 rroku był administratorem diecezji tarnowskiej. W Episkopacie Polski kierował m.in. Podkomisją ds. Duszpasterstwa Kobiet, był także zastępcą przewodniczącego Komisji ds. Misji.11 grudnia 1999, w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego, zrezygnował z urzędu biskupiego. Krótko przed śmiercią obchodził jubileusz 35-lecia sakry biskupiej.

Zmarł 8 marca 2004 w Tarnowie. Pochowany został w rodzinnej Kąclowej.Otrzymał kilka odznaczeń za służbę w AK, m.in. Srebrny i Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami oraz Krzyż Armii Krajowej. W telegramie kondolencyjnym do ordynariusza tarnowskiego bpa Wiktora Skworca Jan Paweł II napisał m.in.:

Odszedł do domu Ojca po wieczną nagrodę wzorowy Kapłan i Biskup. Zawsze szczerze oddany Bogu i ludziom: wychowawca młodzieży sądeckiej, opiekun seminarzystów i sióstr zakonnych oraz inteligencji katolickiej. Od chwili święceń kapłańskich służył Kościołowi Chrystusowemu ze szczególnym ewangelicznym przekonaniem. Jako biskup pomocniczy i wikariusz generalny na przestrzeni minionych 31 lat dał się poznać jako gorliwy pasterz, wizytator parafii, organizator licznych uroczystości diecezjalnych. Wiem, że był odpowiedzialny za wiele sektorów życia duszpasterskiego: budownictwo sakralne, duszpasterstwo rodzin, młodzieży, duszpasterstwo charytatywne. Także Konferencja Episkopatu Polski powierzała Mu odpowiedzialne zadania w sprawach misji, duszpasterstwa kobiet, duszpasterstwa ogólnego. Przez wszystkie lata pozostał wierny swemu biskupiemu zawołaniu 'Aby Bóg był uwielbiony'. Jestem przekonany, że wyrasta ono ze szczególnej wrażliwości oraz starań śp. Biskupa Józefa o zachowanie depozytu wiary, troski o los człowieka, o dobro i sprawiedliwość. Ewangelicznym wartościom służył całym swoim życiem. Jego doświadczenie było cennym darem dla Kościoła. Dostrzegały je także władze państwowe, wojskowe i cywilne, nadając Mu odznaczenia i nagrody, szczególnie za postawę w latach okupacji.

 Sala bp Józefa Gucwy

Pomnik Biskupa